Jaka mąka do wypieku chleba – żytnia, pszenna czy orkiszowa?

Mąka pszenna – królowa w naszych domach

Zazwyczaj w naszych domach króluje wytwarzana z pszenicy mąka pszenna. Używamy jej do produkcji ciast, naleśników, makaronów, chleba itp. Jeśli chodzi o ten ostatni, to świetnie sprawdza się szczególnie wtedy, gdy nasz chleb przygotowujemy z użyciem drożdży piekarniczych. Do wypieku chleba na zakwasie żytnim lepiej nada się mąka żytnia.

Jednak wracając do mąki pszennej, to na wstępie trzeba powiedzieć, że zawiera ona spore ilości glutenu. Z jednej strony można uznać to za plus, ponieważ za jego sprawą ciasto zyskuje swoje kształty, oraz konsystencję, ale z drugiej strony powinny się jej wystrzegać osoby uczulone na gluten.

Mąka pszenna jest źródłem wielu cennych składników mineralnych, witamin, jak i makroelementów, głównie węglowodanów, białka i błonnika pokarmowego. Jeśli chodzi o mikroelementy, to znajdziemy w niej między innymi potas, wapń, żelazo, fosfor i magnez, a także witaminy z grupy B, witaminy C i E.

Również jeśli chodzi o wcześniej wspomniany błonnik, to ten makroelement zawarty w mące pszennej zasługuje na dodatkową uwagę, bo poza „standardowym” błonnikiem, jednym ze składników błonnika w mące pszennej jest beta-glukan, czyli rozpuszczalny składnik tego elementu diety. Beta-glukan posiada dodatkowe możliwości, względem standardowego błonnika, bo poza tym, że wpływa na układ odpornościowy i trawienny, może na przykład na obniżać ilość złego cholesterolu LDL i cukru we krwi.

Mąkę pszenną można spotkać w kilku typach – najpopularniejszym z nich jest typ 450 (mąka tortowa), jednak istnieją także typy 00 (najniższy, idealny na pizzę), do nawet 2000 (najwyższy, stosowany do wypieku pieczywa mieszanego i pełnoziarnistego).

Mąka żytnia

Mąka żytnia, jak sama nazwa wskazuje, wytwarzana jest z żyta. W porównaniu do mąki pszennej ma mniej glutenu i skrobi, ale w zamian oferuje nam więcej witamin (z grupy B) i błonnika. Jeśli chodzi o zawartość makro i mikroelementów, to niewiele różni się od mąki pszennej – zarówno w składzie mąki pszennej, jak i żytniej wchodzą podobne witaminy i minerały. Dodatkowo – podobnie, jak w przypadku mąki pszennej, mąka żytnia zawiera beta-glukan, którego pozytywne działanie na organizm pokrótce zostało omówione wyżej.

Ostatecznie, jeśli porównamy te dwa rodzaje mąki, to (według specjalistów) lepiej prezentuje się mąka żytnia. To między innymi za sprawą niższej wartości glutenu i skrobi. Warto jednak zaznaczyć, że mąka pszenna jest mąką łatwiej przyswajalna przez organizm, niż mąka żytnia.

Mąka żytnia najczęściej stosowana jest do wypieku chleba żytniego na zakwasie. To za sprawą swoich specyficznych właściwości.

Jeśli chodzi o typy mąki żytniej, to zaczynają się one od 450, i ten typ, podobnie jak typ 450 mąki pszennej najlepiej sprawdza się do wypieków słodkich (biszkopty, torty). Najwyższy typy mąki żytniej to typ 3000 (chleby na zakwasie, makarony itp.).

Mąka orkiszowa

O mące orkiszowej często mówi się, że jest zdrowszą alternatywą mąki pszennej. Orkisz, z którego powstaje mąka orkiszowa, to jedna z odmian pszenicy. Mąka taka cechuje się większą ilością białka, dobrych tłuszczów, składników mineralnych i witamin, niż mąka pszenna, jednak oba rodzaje mąki mają podobne zastosowanie, dlatego mąkę pszenną można śmiało zastąpić mąką orkiszową. Dodatkowo – mąka orkiszowa ma niemal dwukrotnie mniejszy indeks glikemiczny! Poza tym, ma podobne właściwości do dwóch wcześniej wymienionych odmian mąki – zawiera witaminy z grupy B, witaminy A i E, a do tego jest dobrym źródłem magnezu i manganu! Jeśli chodzi o smak, to może zostawiać delikatnie orzechowy posmak.

Typy mąki orkiszowej zaczynają się od 550 (naleśniki, kluski itp), a kończą na 3000 (pełnoziarniste i mieszane chleby).

Co oznaczają typy mąki?

Typ mąki oznacza zawartość substancji mineralnych w takiej mące. Zawartość ta sprawdzana jest przez umieszczenie mąki w porcelanowym tyglu, a następnie spopielana w specjalnym piecu w temperaturze 950°C. Proces spopielania trwa przez godzinę. Po spaleniu takiej mąki w popiele pozostają substancje mineralne, a typ mąki określany jest przez pozostałość tych minerałów w popiele pomnożona przez 1000. Dla przykładu pozostałość w mące typu 2000 to 2%, a pozostałość w mące typu 450 to 0,45%.

Która mąka najlepsza?

Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. Na pierwszym miejscu trzeba jednak uplasować mąkę żytnią. Ma ona najlepsze właściwości dla naszego organizmu – najwyższa zawartość błonnika i składników mineralnych oraz witamin. Dodatkowo aby ciasto na mące żytniej wyrosło tak, aby chleb był najbliższy ideału, konieczne jest użycie zakwasu żytniego. Ten posiada dodatkowe właściwości zdrowotne dla naszego organizmu. Mąka pszenna z kolei ma nieco gorsze właściwości, ale nasz organizm łatwiej ją przyswaja. Użycie mąki orkiszowej również jest dobrym wyborem. Jest ona zdrowsza od mąki pszennej, ma więcej białka i minerałów, jednak w porównaniu z mąką żytnią, wypada nieco gorzej.

Mimo trudnego wyboru, najlepiej będzie spróbować wypiec chleb na każdej z tych mąk. Dopiero wtedy będziemy mogli znaleźć chleb, którego smak odpowiada nam najbardziej, bo nie można zapominać, że jednym z głównych czynników, które powinny decydować o wyborze mąki, jest smak gotowego chleba, bo chleb wypiekany przy użyciu każdej z tych mąk będzie miał dobry wpływ na nasz organizm, o ile będzie spożywany odpowiednio. Więc odpal piekarnik i sprawdź sam, który chleb najbardziej smakuje tobie i twoim bliskim!

PRZEPISY NA ZDROWY DOBRY CHLEB

• Domowy chleb – najlepszy przepis
  Przedstawiamy przepis na najlepszy domowy chleb. Jednak zanim to – zacznijmy od podstaw! Co to jest zakwas? W skrócie, zakwas to wolno fermentujące mąki i otręby. Jest wyjątkowy, ponieważ do jego wyrastania nie potrzeba drożdży komercyjnych. Zamiast tego, chleb na zakwasie jest produkowany przy użyciu żywej kultury bakteryjnej, zakwasu, który działa jak naturalny zaczyn. Chleb na zakwasie ...
• 5 powodów dla których warto piec chleb w domu
  Stanowi źródło węglowodanów, dostępne dla każdego. Możemy znaleźć go niemalże w każdym domu. Chleb, bo właśnie o nim mowa to jeden z podstawowych produktów żywieniowych w diecie wielu z nas. Dawniej samodzielne pieczenie go o poranku było swoistego rodzaju rytuałem. W obecnych czasach częściej kupujemy gotowy. Zwłaszcza że jest on dostępny na wyciągnięcie ręki w ...
• Domowy jogurt z owocami
  Domowy jogurt jest nieodzownym składnikiem diety zapewniającym dobre zdrowie jelit. Jogurt samodzielnie wykonany w domu roboty tylko lepiej smakuje, ale ma gwarantowane szczepy pożytecznych bakterii, które wspierają rodzime pożyteczne bakterie w Twoim układzie pokarmowym. Przekonaj się, że warto! Wcale nie jest to trudne. Ile bakterii znajduje się w domowym jogurcie? Zawartość probiotyków w jogurcie zależy od kilku ...
• Pieczenie chleba – wskazówki i popularne błędy
  Pieczenie chleba to z pozoru proste zadanie. Jednak, aby faktycznie tak było należy znać podstawowe aspekty tego procesu. Zacznijmy od składników, a następnie przyjrzyjmy się innym czynnikom które również odgrywają kluczową rolę: Pieczenie chleba – mąka to podstawa Każdy, kto kiedykolwiek próbował upiec bezglutenowe ciasto, ale skończyło się na rozmokłej i gęstej bryle, ma pewne pojęcie o ...
• Mąka do pieczenia chleba – jaką wybrać?
  Czy zastanawiałeś się kiedyś, jak jakość mąki wpływa na wypiek chleba? Dowiedzmy się, jak dobrać odpowiednią mąkę do rodzaju chleba, który planujemy upiec. Ten wpis nie jest o przepisie, ale o składniku. Rola mąki w pieczeniu chleba Mąka ma największy udział w strukturze chleba i jest najważniejszym składnikiem, ponieważ to ona nadaje ciastu odpowiednią formę. Niewłaściwy typ ...
• Co to jest zakwas i jak zrobić chleb na zakwasie?
  Czy wiesz co to jest zakwas i jak zrobić chleb na zakwasie? Sprawdź nasz dobry przepis!
• Chleb na suchym zakwasie i drożdżach – dlaczego warto i jak go zrobić
  Chleb na suchym zakwasie i drożdżach – sprawdź dlaczego warto i jak go zrobić
• Jak zrobić bułeczki razowe własnej roboty? Sprawdź nasz przepis!
  Jak zrobić bułeczki razowe własnej roboty? Sprawdź przepis!
• Chleb gryczano-orkiszowy na zakwasie – PROSTY DOMOWY PRZEPIS
  Poznaj sekret idealnego przepisu na chleb gryczano-orkiszowy na zakwasie do zrobienie w mniej niż 30 min. Sprawdź prosty i szybki domowy przepis.
• Przepis na zakwas żytni. Jak zrobić zakwas żytni na chleb?
  Poznaj przepis na wyjątkowy zakwas żytni. Odkryj tajniki wyjątkowej receptury i przestań denerwować się nieudanym zakwasem.
• Jak upiec chleb bezglutenowy? Sprawdź nasz przepis!
  Czy wiesz, że jak zrobić chleb bezglutenowy własnej roboty? Sprawdź przepis!
• Lekki chleb pszenny na zakwasie żytnim – jak go zrobić?
  Lekki chleb pszenny na zakwasie żytnim – sprawdź jak możesz go zrobić?
• Jak upiec domowy chleb w pięciu krokach – 3 WAŻNE ZASADY
  Poznaj sekret pieczenia domowego chleba. Pięć ważnych kroków i trzy zasady o których musisz pamiętać.